Polski Jean Michel Jarre akustycznie!

Nasza kolejna odsłona projektu „Piątki z eksperymentami” ma dzisiaj bardzo francuskie inspiracje. Wspólnie z kilkoma blogami „Zabawy z Archimedesem” biorą udział także w projekcje „Mali Podróżnicy”. Obecnie naszym wyzwaniem jest Francja. A Francja to nie tylko Paryż, Luwr czy Tour de France. Francja to także muzyka! A jak muzyka to tylko ta z najwyższej półki czyli… Jean Michel Jarre!
Ten francuski kompozytor, performer i producent muzyczny to pionier muzyki elektronicznej. To także artysta znany z organizowania niezwykłych koncertów-spektakli, wykorzystujących pokazy laserowe i sztuczne ognie. Ten francuski kompozytor para się również tzw. ambientem czyli eksperymentalną muzyką elektroniczną. Dla nas Jean Michel Jarre stał się idealną inspiracją do zabawy i eksperymentowania z dźwiękiem.

 

 

ORGANY RUROWE

Jak można bawić się na tym stanowisku?

Dziecko powinno uderzać w rury przy pomocy specjalnej klapki. W trakcie zabawy warto przeanalizować jak zmienia się dźwięk. A może uda się zagrać fragment znanej francuskiej piosenki ludowej „Kurki trzy”.

Wyszły w pole kurki trzy
I gęsiego sobie szły.
Pierwsza przodem, w środku druga,
Trzecia z tyłu oczkiem mruga.
I tak sobie kurki trzy
Raz dwa! Raz dwa! W pole szły!

(do do sol sol la la sol fa fa mi mi re re do
sol sol fa fa mi mi re re sol sol fa fa mi mi re re
do do sol sol la la sol fa fa mi mi re re do)

(cc gg aa g ff ee dd c
cc gg aa g ff ee dd c
gg ff ee d gg ff ee d
cc gg aa g ff ee dd c)

 

Dlaczego rury grają?

Długość każdej rury wyznacza długość powstającej fali dźwiękowej, a więc określa wysokość dźwięku. Długość powstałej fali to czterokrotna długość rury. Najdłuższa rura posiada długość aż 280 cm a najkrótsza tylko 90 cm. Odpowiadają im dźwięki o częstotliwościach około 30 Hz i 95 Hz.

Ciekawostka

Człowiek słyszy dźwięki o częstotliwościach z zakresu 20 Hz – 20 000 Hz. W zasadzie zakres powyżej 15 000Hz słyszany jest jedynie przez dzieci. Psy słyszą dźwięki do 40 000 Hz, nietoperze 100 000 Hz a delfiny 200 000 Hz.
Bardzo wysokie dźwięki czyli ultradźwięki, wykorzystywane są w medycynie. Ultrasonograf (USG) służący do obrazowania wnętrza naszego organizmu wysyła falę dźwiękową w głąb naszego ciała i nasłuchuje odbitego echa. Emitowane przez głowicę USG wysokie dźwięki odbijane są przez tkanki naszego organizmu w różny sposób. wszystko zależy od gęstości naszych tkanek.Głowica USG rejestruje odbity sygnał i przekazuje go potem do komputera.W najnowocześniejszym badaniu ultrasonograficznym uzyskujemy tzw obraz 3D. Dzięki temu wynalazkowi rodzice mogą zobaczyć twarz dziecka jeszcze przed jego przed narodzinami.

 

Jak można zrobić to w domu?

 

• Potrzebujemy kilku plastikowych rurek o różnej długości (należy uderzać dłonią w koniec rurki lub dmuchać)
• Potrzebujemy rurek od odkurzacza i różnych końcówek – szczotek (zmieniamy długość rurek i dobieramy różne końcówki – szczotki)

 

 

KSYLOFON

Jak można bawić się na tym stanowisku?

Najpierw dziecko powinno uderzać młotkiem w kolejne płytki ksylofonu. Każda z nich wydaje inny dźwięk odpowiadający dźwiękom gamy. Dziecko powinno najpierw pobudzać ksylofon do grania, uderzając płytki w pobliżu ich górnego końca a potem uderzając bliżej środka. Tak można zbadać barwę dźwięku, która zależy od miejsca, w jakie dziecko dziecko uderzy w ksylofon.
Ksylofon jest zestrojony w obrębie jednej oktawy.

Dlaczego pojawia się dźwięk?

Ksylofon należy do tzw. idiofonów, czyli instrumentów samobrzmiących. Uderzona płytka drga, w wyniku czego powstaje fala dźwiękowa zależna od długości płytki. Im krótsza płytka, tym wyższy dźwięk.

Ciekawostka

Ksylofon znany był już w średniowiecznej Europie, gdzie dotarł aż z Azji.Ksylofon mylnie określany jest jako cymbałki. Co ciekawe inny instrument muzyczny – tzw. dzwonki również bywają mylnie nazywane cymbałkami (cymbały to instrument strunowy, a nie jest to idiofon!).

Jak można zrobić to w domu?

Potrzebujemy kilku drewnianych listew (sztabek, deseczek) – najlepiej z twardego drewna, w które będziemy uderzać pałeczkami.

Potrzebujemy różnych drewnianych powierzchni: meble, drzwi itd , w które będziemy uderzać badając powstałe dźwięki.

 

 

 

 

PRZYRZĄD DO BADANIA PRĘDKOŚCI DŹWIĘKU

Jak można bawić się na tym stanowisku?

Dziecko powinno chwycić oba końce rury. Jeden należy przyłożyć do ucha a drugi do ust i krzyknąć (można także spróbować wersji ze śpiewaniem). Dziecko powinno zwrócić uwagę na czas jaki potrzebuje dźwięk, aby dotrzeć z jednego końca rury do drugiego.

Dlaczego pojawia się słyszymy dźwięk „się spóźnia”?

Długość rury wynosi 100m, natomiast prędkość dźwięku rozchodzącego się w powietrzu wynosi 340m/s. Czas można sobie obliczyć dzieląc drogę przez prędkość. Tak można dość łatwo stwierdzić, że dźwięk w powietrzu pokonuje dystans 100 metrów w czasie 1/3 sekundy.

Ciekawostka

Prędkość dźwięku w powietrzu jest zależna od temperatury otocznia (np.: w temp 0 stopni Celcjusza wynosi 331,5 m/s).

 

Jak można zrobić to w domu?

Potrzebujemy stoper i… burzę! Liczymy sekundy od zobaczenia światła błyskawicy do usłyszenia grzmotu. Każde 3 sekundy odpowiadają 1 kilometrowi odległości. Tak możemy określić jak daleko jest burza.

 

---

Wpis powstał w ramach projektów blogowych „Mali Podróżnicy” oraz „Piątki z eksperymentami”

---