Dlatego właśnie nie można podcinać uczniom skrzydeł,
bo z podciętymi nigdy nie podbiją kosmosu.
/Justyna Pochanke — Fakty TVN, 16.07.2019*/

Dawno dawno temu…

… w epo­ce pale­oli­tu, (ok. 20 000 lat przed naszą erą), gdy Mało­pol­ska, podob­nie jak znacz­na część Euro­py pokry­ta była lodow­cem, gru­pa myśli­wych wyko­rzy­stu­jąc okre­so­we ocie­ple­nie kli­ma­tu przy­by­ła na te bar­dzo nie­go­ścin­ne tere­ny, w celu poszu­ki­wa­na nowych źró­deł poży­wie­nia. Pew­ne­go dnia myśli­wi zdo­ła­li upo­lo­wać mło­de­go mamu­ta. Mogli więc posi­lić się do syta w swo­im tym­cza­so­wym obo­zo­wi­sku. Wkrót­ce uda­li się w dal­szą dro­gę, pozo­sta­wi­li jed­nak po sobie: śla­dy obo­zo­wi­ska, reszt­ki kości upo­lo­wa­ne­go mamu­ta (mię­dzy inny­mi czasz­kę) oraz licz­ne narzę­dzia, któ­rych uży­wa­li.
Wie­le tysię­cy lat póź­niej śla­dy ich obo­zo­wi­ska zosta­ły przy­pad­ko­wo odkry­te w cza­sie wiel­kiej budo­wy. Dzi­siaj miej­sce to zna­ne jest jako… NOWA HUTA!

W 2019 Nowa Huta obcho­dzi 70 lecie swo­je­go ist­nie­nia, jed­nak jak już prze­czy­ta­li­ście pierw­si ludzie „zaglą­da­li do niej” wie­le tysię­cy lat temu. Nasza eki­pa w ramach waka­cyj­ne­go pro­jek­tu „Pierw­szy czło­wiek” posta­no­wi­ła odna­leźć śla­dy tych wizyt nie tyl­ko w naszej naj­bliż­szej oko­li­cy. Nasze poszu­ki­wa­nia pro­wa­dzi­li­śmy tak­że na tere­nie Jury Kra­kow­sko — Czę­sto­chow­skiej, a nawet… innych cia­łach nie­bie­skich. W koń­cu mało kto o tym wie, ale Neil Arm­strong, pierw­szy czło­wiek na Księ­ży­cu, (choć nigdy tu nie był), ma z Nową Hutą coś wspól­ne­go…

Muzeum Przyrodnicze Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN

Gdzie naj­le­piej szu­kać śla­dów począt­ków życia na Zie­mi i pierw­sze­go czło­wie­ka jak nie na wysta­wie skał, mine­ra­łów i ska­mie­nia­ło­ści. Zaba­wa była zna­ko­mi­ta…

Wyprawa na Krzemionki

Pierw­szy czło­wiek two­rzył pro­ste krze­mien­ne narzę­dzia. By poczuć się jak on, uda­li­śmy się na Kra­kow­skie Krze­mion­ki. Łatwo tu zna­leźć krze­mie­nie, któ­re moż­na wyko­rzy­stać do wyko­na­nia pre­hi­sto­rycz­nych narzę­dzi.

Szu­ka­my krze­mie­ni i śla­dów pierw­szych ludzi, ale co z tym ma wspól­ne­go kościół św. Józe­fa w Pod­gó­rzu? Bar­dzo wie­le! W cza­sie budo­wy tego usy­tu­owa­ne­go w Ryn­ku Pod­gór­skim, na pół­noc­nych sto­kach Krze­mio­nek neo­go­tyc­kie­go kościo­ła, odkry­to jaski­nię ze śla­da­mi prac alche­micz­nych. Według bada­czy zawie­ra­ła ona pozo­sta­ło­ści prac mistrza Twar­dow­skie­go — histo­rycz­ne­go alche­mi­ka kró­la Zyg­mun­ta Augu­sta, legen­dar­ne­go pierw­sze­go czło­wie­ka na Księ­ży­cu. Tutaj dodać nale­ży, że usy­tu­owa­na na Zakrzów­ku Jaski­nia Twar­dow­skie­go, poza nazwą nie ma nic wspól­ne­go z tym słyn­nym alche­mi­kiem.

Smocza Jama — trening młodego speleologa

Smo­ku, smo­ku wyłaź z Jamy, do zaba­wy cię wzy­wa­my…
Pierw­si ludzie swo­je potrze­by miesz­ka­nio­we zaspa­ka­ja­li, zaj­mu­jąc dostęp­ne jaski­nie. Czy w Kra­ko­wie ist­nie­je lep­sze miej­sce do tre­nin­gu przed wiel­ką eks­plo­ra­cją jaskiń niż Smo­cza Jama?

Między nami jaskiniowcami…

Tre­ning spe­le­olo­ga zali­czo­ny — wyru­sza­my na wiel­ką wypra­wę!

Jaskinia Wierzchowska Górna

W oko­li­cach Kra­ko­wa pierw­szy czło­wiek pozo­sta­wił licz­ne śla­dy swo­jej obec­no­ści. Jaski­nia Łokiet­ka, Jaski­nia Ciem­na, Jaski­nia Wierz­chow­ska Gór­na, Jaski­nia Nie­to­pe­rzo­wa to obo­wiąz­ko­we miej­sców­ki dla poszu­ki­wa­czy śla­dów jego obec­no­ści.

W cza­sie zwie­dza­nia jaski­ni cze­ka­ła na wszyst­kich nie­spo­dzian­ka — Spo­tka­nie z „żywym nean­der­tal­czy­kiem”.

Jaski­nio­we skar­by…

Jaskinia Nietoperzowa

To nie cia­sna i mała jaski­nia, to praw­dzi­wa rezy­den­cja pierw­szych ludzi…

Podwór­ko jaski­niow­ców i ich „kamycz­ki”…

…oraz zwie­rzę­ta „pra­wie domo­we.”

Z Księżyca na Marsa i dalej

Z Księ­ży­ca na Mar­sa i dalej — to wysta­wa zor­ga­ni­zo­wa­na przez Kon­su­lat Gene­ral­ny USA w Kra­ko­wie w 50. rocz­ni­cę roz­po­czę­cia misji Apol­lo 11. Naszej pasjo­nat­ki kosmo­su nie mogło zabrak­nąć na wer­ni­sa­żu tej wysta­wy, któ­ry odby­wał się w Muzeum Lot­nic­twa Pol­skie­go. Wybie­ra­jąc się na wysta­wę, nie przy­pusz­cza­li­śmy, co się wyda­rzy…

Mary­sia zosta­ła gwiaz­dą tej impre­zy! Jej wie­dza na temat astro­no­mii, pod­bo­ju kosmo­su i pierw­szych ludzi na Księ­ży­cu „spo­wo­do­wa­ła miłą koniecz­ność” udzie­le­nia nie­zli­czo­nej licz­by wywia­dów dla mediów lokal­nych i ogól­no­pol­skich. W kolej­ce do wywia­du z pasjo­nat­ką lotów kosmicz­nych grzecz­nie usta­wi­li się m.in. repor­te­rzy: Pol­skie­go Radia Kra­ków, Radia Plus, Radia Eska, Radio­fo­nii.

Na swo­ją kolej pocze­kać musia­ły tak­że eki­py tele­wi­zyj­ne TVP3 Kra­ków i TVN24.

Spo­dzie­wa­li­śmy się, że w mediach poja­wi się jakaś mała migaw­ka z wysta­wy z udzia­łem Mary­si. Tym­cza­sem wie­czo­rem dozna­li­śmy szo­ku! Mary­sia poja­wi­ła się w ser­wi­sach infor­ma­cyj­nych w mediach lokal­nych oraz… naj­więk­szych ogól­no­pol­skich sta­cjach tele­wi­zyj­nych. Oczy­wi­ście, tele­wi­zja i radio wyko­rzy­sta­ły tyl­ko frag­men­cik roz­mo­wy, ale w naszym rodzin­nym archi­wum posia­da­my peł­ne wer­sje wszyst­kich udzie­lo­nych wywia­dów.

Marysia w głównym wydaniu Kroniki TVP 3 Kraków

Relacja w głównym wydaniu Faktów TVN oraz w TVN24.

Puen­ta rela­cji TVN z udzia­łem Mary­si sta­ła się nie­chcą­cy… naj­lep­szą rekla­mą (rze­tel­nej, a nie uda­wa­nej) nauki w sys­te­mie edu­ka­cji domo­wej.

Marysia w głównym wydaniu Wiadomości (TVP1, TVP Info, TVP Polonia).

Wypowiedź dla Polskiego Radia Kraków

Wypowiedź dla Radia Plus i Radia Eska

Zostać Pierw­szym czło­wie­kiem na Mar­sie? Ta pro­po­zy­cja brzmi kuszą­co!

Rela­cję i zdję­cia z wer­ni­sa­żu oczy­wi­ście z naszym udzia­łem opu­bli­ko­wa­no m.in. na stro­nach: Nauka w Pol­sce, Kon­su­la­tu Gene­ral­ne­go USA w Kra­ko­wie, Pol­skie­go Radia Kra­ków, Muzeum Lot­nic­twa Pol­skie­go, Por­ta­lu Love­Kra­ków, Gaze­ty Kra­kow­skiej, Dzien­ni­ka Pol­skie­go, Gościa Nie­dziel­ne­go a nawet… Radia Mary­ja.

Oglądamy zaćmienie Księżyca

Do obcho­dów 50 rocz­ni­cy pierw­sze­go lądo­wa­nia czło­wie­ka na Księ­ży­cu dołą­czył też sam… Srebr­ny Glob. W rocz­ni­cę roz­po­czę­cia misji Apol­lo 11 moż­na było podzi­wiać jego czę­ścio­we zaćmie­nie!

Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN w Krakowie

Obcho­dy 50 rocz­ni­cy pierw­sze­go lądo­wa­nia na Księ­ży­cu przy­go­to­wa­ło tak­że Muzeum Geo­lo­gicz­ne w Kra­ko­wie, gdzie moż­na było uczest­ni­czyć w pre­zen­ta­cji księ­ży­co­we­go kamie­nia (mete­ory­tu księ­ży­co­we­go) oraz pod­dać go obser­wa­cjom mikro i makro­sko­po­wym.

Od Labo­ra­to­rium Wer­ne­ra Von Brau­na — do księ­ży­co­we­go kamie­nia…

Naj­słyn­niej­sze pol­skie mete­ory­ty: Mora­sko i Łowicz oraz kolek­cja mete­ory­tów z całe­go świa­ta.

Mary­sia była tak zain­te­re­so­wa­na tema­tem, że spe­cjal­nie dla niej odby­ła się pre­zen­ta­cja odłam­ka słyn­ne­go Mete­ory­tu Cze­la­bińsk!

Muzeum Geo­lo­gicz­ne to tak­że ide­al­ne miej­sce do poszu­ka­nia śla­dów pierw­sze­go czło­wie­ka…

Muzeum Archeologiczne w Krakowie

Pora wypró­bo­wać w dzia­ła­niu pre­hi­sto­rycz­ne narzę­dzia…

… oraz upodob­nić do pierw­szych miesz­kań­ców Mało­pol­ski.

Fot­ka z nean­der­tal­czy­kiem zali­czo­na!

Muzeum Częstochowskie

Nasze juraj­skie wędrów­ki, zapro­wa­dzi­ły nas do Czę­sto­cho­wy. Tu w oddzia­le muzeum zlo­ka­li­zo­wa­nym w Ratu­szu mogli­śmy zwie­dzić dwie bar­dzo inte­re­su­ją­ce wysta­wy: Dzie­je Mia­sta Czę­sto­cho­wy oraz Ku Gwiaz­dom.

Wystawa: Dzieje Miasta Częstochowy

Jak widać dzie­je oko­lic Czę­sto­cho­wy peł­ne są pre­hi­sto­rycz­nych nie­spo­dzia­nek…

Wię­cej zdjęć z wysta­wy Dzie­je Mia­sta Czę­sto­cho­wy zoba­czy­cie we wpi­sie: Podró­że z histo­rią i sztu­ką — Waka­cyj­ne kro­ni­ki Archi­me­de­sa (6) — lipiec 2019 część I

Wystawa: Ku gwiazdom

Tej wysta­wy pasjo­na­ci kosmo­su prze­ga­pić nie mogli…

Pamiąt­ki ame­ry­kań­skich, radziec­kich i rosyj­skich misji kosmicz­nych…

… frag­ment osło­ny ter­micz­nej stat­ku Apol­lo 11…

… mere­ory­ty…

oraz licz­ne zdję­cia i sil­nik rakie­ty V2.

Skąd my zna­my te rekwi­zy­ty? Ależ to jasne! To pamiąt­ki z lotu M. Her­ma­szew­skie­go stat­kiem Sojuz-30 wypo­ży­czo­ne z Muzeum Lot­nic­twa w Kra­ko­wie!

Pierwszy człowiek zostawił swój ślad w Nowej Hucie…

A gdzie jest pierw­szy czło­wiek i jego śla­dy w Nowej Hucie? Oczy­wi­ście, że je odna­leź­li­śmy! W Muzeum Arche­olo­gicz­nym w Kra­ko­wie oddział w Nowej Hucie — Bra­ni­cach prze­cho­wy­wa­ne są odna­le­zio­ne szcząt­ki  mamu­ta. Moż­na tu tak­że zoba­czyć kom­plet­ny szkie­let pierw­szej zna­nej miesz­kan­ki Nowej Huty sprzed ok 4,5 tys. lat.

Nie wiem, czy wie­cie, ale Nowa Huta posia­da wła­sny kawa­łek Księ­ży­ca! Kamień ten przy­wio­zła zało­ga Apol­lo 11 (Neil Arm­strong, Buzz Aldrin, Micha­el Col­lins) i poda­ro­wa­ła papie­żo­wi Paw­ło­wi VI Po 2 nie­wiel­kie kawał­ki Księ­ży­ca otrzy­ma­ły wszyst­kie ist­nie­ją­ce wów­czas pań­stwa. Papież z pomo­cą arcy­bi­sku­pa Karo­la Woj­ty­ły prze­ka­zał kamień z Księ­ży­ca do budo­wa­ne­go w tym okre­sie kościo­ła w Nowej Hucie zna­ne­go jako Arka Pana (kamień został wbu­do­wa­ny w taber­na­ku­lum). Księ­ży­co­wy Kamień stał się tak­że począt­kiem opo­wie­ści o histo­rii Nowej Huty i naszej rodzi­ny. Pra­bab­cia, bab­cia, pra­dzia­dek, dzia­dek, Neil Arm­strong, Paweł IV, Karol Woj­ty­ła i inne zna­ne oso­by w jed­nej opo­wie­ści to praw­dzi­wy kosmicz­ny odlot. Ale takie rze­czy, są moż­li­we tyl­ko w edu­ka­cji domo­wej.

Taber­na­ku­lum w Arce Pana z wbu­do­wa­nym Kamie­niem z Księ­ży­ca.

Tata Archi­me­des

‾‾‾‾‾‾‾‾‾‾‾‾‾‾‾‾
* - Puen­ta rela­cji Fak­tów TVN z otwar­cia wysta­wy „Z Księ­ży­ca na Mar­sa i dalej” w Muzeum Lot­nic­twa Pol­skie­go Kra­ko­wie.