Stanisław Wyspiański – nasze dziecięce inspiracje artystyczne

Coś okropnego ze mną się dzieje. Nie mogę sobie dać rady nad tą obrzydliwą pracą z witrażami; takim wstrętem jestem przejęty dla niej, żebym bez mrugnięcia okiem potrzaskać był w stanie wszystkie szkło w kawałki. Proszę Cię, co za okrucieństwo męczyć mnie jakimś kpem z XV-ego wieku, który nie wart u mnie palić w piecu z całą swoją religijnością, i ja męczyć się muszę nad tymi idiotyzmami (…), które szkoda, że się nie spaliły i zniszczyły do szczętu w pożarze 1850.
/Stanisław Wyspiański*/

Stanisław Wyspiański to świetny artysta i… człowiek z krwi kości! Właśnie to chcemy Wam pokazać w naszych pierwszych warsztatach artystycznych z cyklu „Bliżej sztuki”.

 

Śladami Stanisława Wyspiańskiego…

Nasze warsztaty z Wyspiańskim rozpoczęliśmy od rodzinnej zabawy terenowej. Wykorzystaliśmy do tego celu materiały opracowane przez Fundację „Trasa dla Bobasa”.

 

Przystanek nr 1 – Dom Józefa Mehoffera (Dom przy ulicy Krupniczej 26)

Wiedzieliście, że to właśnie tutaj urodził się Stanisław Wyspiański?! Tutaj też mały Staś spędził pierwsze 3 lata swojego życia. Wiele lat później zamieszkał tu przyjaciel artysty, malarz Józef Mehoffer. Chłopcy poznali się i zaprzyjaźnili w szkole. Junek i Wyspiander razem się uczyli i bawili, ale… czasem także ostro sprzeczali.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Przystanek nr 2 – Dom Długosza (Ulica Kanonicza 25)

Kilkuletni Staś zamieszkał pod samym Królewskim Zamkiem na Wawelu. Podobno mieszkał w narożnym mieszkaniu na parterze i uwielbiał spędzać czas w pracowni swojego ojca rzeźbiarza.

Matka artysty zmarła, kiedy Stanisław Wyspiański miał siedem lat. Ojciec jednak nie potrafił sprawować nad nim odpowiedniej opieki. Stąd od 1880 roku mały Stanisław wychowywał się u bezdzietnego wujostwa Kazimierza i Joanny (Janiny) Stankiewiczów, gdzie był traktowany jak ich własne dziecko.

 

 

Przystanek nr 3 – Wawel

Wawel był dla Wyspiańskiego bardzo ważnym miejscem w Polsce.Tu poznawał historię swojej ojczyzny, która była przecież pod zaborami. Artysta stworzył ciekawy projekt przebudowy Wawelu. Zaprojektował także witraże do Katedry Wawelskiej. Niestety jego projekty nie doczekały się realizacji…

 

 

 

 

Przystanek nr 4 – Pawilon Wyspiańskiego

Jeżeli chcecie zobaczyć 3 z 12 witraży zaprojektowanych do Katedry Na Wawelu to koniecznie musicie zaglądnąć do Pawilonu Wyspiańskiego („Wyspiański 2000”).
Pawilon Wyspiańskiego mieści się przy placu Wszystkich Świętych 2, w sąsiedztwie Urzędu Miasta (UM znajduje się w Pałacu Wielopolskich).

 

 

 

 

 

Przystanek nr 5 – Kościół Franciszkanów

Wiedzieliście, że mały Staś bardzo interesował się kwiatami?! Jako zaledwie kilkulatek szkicował je w notatniku. Później stworzył własny zielnik… Ściany kościoła Franciszkanów to właśnie jedna wielka łąka! Tu także znajdziesz chyba najsłynniejszy witraż Wyspiańskiego…

Wycieczka wirtualna czeka na tych co jeszcze nie widzieli – Kościół Franciszkanów

 

 

 

 

 

Przystanek nr 6 – Bazylika Mariacka

Każdy, kto chociaż raz widział ten kościół, musi przyznać że jest jedno z najpiękniejszych miejsc w Polsce. To właśnie tutaj Mistrz Jana Matejko udzielał cennych wskazówek studentom, wśród których był i sam Wyspiański.

Wycieczka wirtualna czeka na tych co jeszcze nie widzieli – Bazylika Mariacka .

 

 

 

 

Przystanek nr 7 – Jama Michalika

W naszych warsztatach nie zabrakło czasu na drobną słodka przekąskę… A jak iść do kawiarni to tylko tej ulubionej artystycznej Jamy Michalika! W końcu artysta nie tylko sztuką żyje! My tez posmakowaliśmy niezwykłej atmosfery tego wyjątkowego miejsca.

 

 

 

 

 

 

Przystanek nr 8 – Kościół Świętego Krzyża

Chyba nikt z nas nie lubi przegrywać… Ale porażki zdarzają się i najlepszym! Świadkiem jednej z najbardziej dotkliwych porażek Wyspiańskiego był Kościół Św. Krzyża.

 

 

 

 

 

 

Przystanek nr 9 – Teatr Słowackiego

To właśnie w tym miejscu odbyła się premiera dramatu „Wesele”. Artysta wystawił tu także wiele innych sztuk, pracował jako reżyser oraz projektował kostiumy i scenografię.

 

 

 

Przystanek nr 10 – Dom Lekarski w Krakowie

Budynek „Domu Towarzystwa Lekarskiego” powstał wg planu J. Sowińskiego, a projekt wnętrza powierzono Stanisławowi Wyspiańskiemu. Miejsce to miało służyć życiu naukowemu i towarzyskiemu lekarzy krakowskich. Obecnie mieści się tu także Instytut Konfucjusza UJ.

 

 

 

 

Przystanek nr 11 – Muzeum Narodowe w Krakowie Gmach Główny

Przed gmachem głównym Muzeum Narodowego w Krakowie znajduje się pomnik Stanisława Wyspiańskiego. Wkrótce zaś w samym MNK otwarta zostanie wystawa poświęcona temu artyście. Obecnie niektóre pamiątki po Wyspiańskim można zobaczyć na wystawie „Dziedzictwo”.

 

 

 

 

Przystanek nr 12 – Rydlówka

To właśnie w tym miejscu 20 listopada 1900 r. odbyło się słynne wesele Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną, córką chłopa z Bronowic. Wydarzenie to zainspirowało Wyspiańskiego do napisania dramatu „Wesele”.

 

Przystanek nr 13 – Panteon Narodowy w Kościele na Skałce

To wyjątkowe miejsce kultu religijnego, jest także ważne dla historii naszego kraju. W miejscu tym spoczywa ciało Stanisława Wyspiańskiego.

 

 

Artystyczne przymiarki…

Nasza pociecha wzięła udział w Narodowym Czytaniu „Wesela”.

 

 

 

 

Łyk teorii i odrobinka praktyki…

Nasze wiadomości o Stanisławie Wyspiańskim uzupełniła świetna lektura: „Chomik Wincent i świat sztuki: Stanisław Wyspiański”. Zainspirowani twórczością artysty postanowiliśmy zrobić własny witraż.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

*List do Lucjana Rydla, cyt. za: K. Zbijewska, Krakowskim szlakiem Stanisława Wyspiańskiego, Warszawa – Kraków 1986.

 

 

 

---

Wpis powstał w ramach projektu blogowego "Bliżej Sztuki"

---